Website over de 23 grondrechten in de Grondwet

Nieuws

Betogingsrecht in discussie bij intocht Sinterklaas Dokkum

Anti-Pietbetogers hadden toestemming om bij de intocht van Sinterklaas in Dokkum te demonstreren. Deze werd echter ingetrokken uit vrees voor acties tegendemonstranten.

Sleepwet krijgt laatste raadgevend referendum

Op 21 maart 2018 kunnen de Nederlanders via een raadgevend referendum hun mening geven over de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, ofwel de Sleepwet.

Grondwetswijziging constitutionele toetsing vervallen

In een advies heeft de Raad van State aangegeven dat een grondwetswijziging uit 2009 vervallen is omdat de Tweede Kamer de zaak te lang heeft laten liggen.

Staatscommissie Parlementair stelsel publiceert 'Probleemverkenning'

Deze maand verscheen de publicatie Probleemverkenning van de Staatscommissie Parlementair stelsel onder leiding van Johan Remkes met de thema's die men de komende tijd wil gaan onderzoeken.

Islamitische middelbare school wordt wél bekostigd

De Raad van State heeft de Stichting Islamitisch Onderwijs Amsterdam in het gelijk gesteld in haar zaak over de financiering tegen het ministerie van Onderwijs.

Centrale Raad keurt korting op uitkering vrouw met niqaab goed

Utrecht legde een vrouw een korting op haar gezinsuitkering op omdat ze bij een sollicitatietraining haar gezichtsbedekkende niqaab niet wilde afdoen.

Ook Eerste Kamer akkoord met associatieverdrag Oekraïne

Ondanks een meerderheid tegen een akkoord met de Oekraïne bij het referendum van april 2016 hebben Tweede en Eerste Kamer alsnog met het verdrag ingestemd.

Handelde Fred Teeven in strijd met grondwetsartikel 18?

 

In De Groene Amsterdammer liet voormalig staatssecretaris Fred Teeven doorschemeren dat hij bewust  op rechtsbijstand bezuinigde om strengere straffen te bereiken.

Raad van State wijst op gevaar referenda

In zijn Jaarverslag 2016 heeft de Raad van State stevige kritiek op referenda. Ze zouden zelfs een gevaar kunnen opleveren voor onze democratie.

Democratische vernieuwing bij Kamerverkiezingen

Hoe denken de politieke partijen over democratische vernieuwingen? Meer Democratie onderzocht de partijprogramma voor de komende Kamerverkiezingen.

Programma’s politieke partijen op gespannen voet met rechtsstaat

Uit onderzoek van de Orde van Advocaten blijkt dat bijna alle partijen onderdelen in hun verkiezingsprogramma’s hebben die in strijd lijken met de beginselen van de rechtsstaat.

Staatscommissie Parlementair stelsel benoemd

Minister Plasterk heeft een staatscommissie onder leiding van Johan Remkes ingesteld die zich zal buigen over een staatsrechtelijke herbezinning op de parlementaire democratie.

Kamermeerderheid wil discriminatie seksuele geaardheid in de Grondwet verbieden

Sinds kort is er een Kamermeerderheid die discriminatie op grond van handicap en seksuele geaardheid expliciet in artikel 1 van de Grondwet wil opnemen.

Eindhoven mocht bijeenkomst ‘haatpredikers’ niet verbieden

Een jaar geleden verbood de burgemeester van Eindehoven een conferentie van ‘haatpredikers’. Deze uitspraak is volgens de rechter in strijd met artikel 9 van de Grondwet.

Gemengd schoolzwemmen ook voor islamitische meisjes in Zwitserland

Het Europese Hof heeft uitspraak gedaan in een zaak van twee families tegen de Zwitserse staat. Ze eisten dat hun dochters vrijstelling kregen om deel te nemen aan het gemengd schoolzwemmen.

Tweede Kamer stelt fractievorming aan de orde

De afgelopen maanden heeft een werkgroep uit de Tweede Kamer zich over het probleem rond de fractievorming gebogen. Aanleiding was de steeds verdere versnippering in de Kamer: tijdens de huidige zittingsperiode breidde het aantal fracties zich uit van elf naar zestien. Al enige tijd is de Tweede Kamer bezig om naar mogelijkheden zoeken om de gevolgen van afsplitsingen te verkleinen.

Tweede Kamer akkoord met nieuwe Donorwet

Op initiatief van D66 ging de Tweede Kamer in september akkoord met de Donorwet die gebaseerd is op een actief donorregistratiesysteem. Het vraagt van de burger actief een keuze te maken om niet als donor geregistreerd te staan: ja, tenzij.

Niet met vergiet op je hoofd op ID-kaart

De pastafari’s zijn aanhangers van de Kerk van het Vliegende Spaghettimonster. Voor ongelovigen zijn ze herkenbaar aan een vergiet op hun hoofd. Daar draaide het vorige maand om voor de bestuursrechter van de rechtbank Noord-Nederland. Aartsbisschop Dirk Jan Dijkstra van de pastafari’s eiste dat de gemeente Emmen zou toestaan dat iedere pastafari met een vergiet op het hoofd op de pasfoto mag op een ID-bewijs. Op 28 juli vonniste de rechter dat de leden van het kerkgenootschap niet met een vergiet op hun hoofd op een officieel identiteitsbewijs mogen.

Kiesraad bepleit wijzigingen Referendumwet

In een evaluatie van het Oekraïne-referendum van 6 april komt de Kiesraad tot de conclusie dat de Wet raadgevend referendum uit 2015 in de praktijk enkele duidelijke onvolkomenheden en weeffouten blijkt te bevatten. De raad bepleit daarom de wet onder andere te wijzigen op het punt van het tussentijds bekendmaken van opkomstcijfers en het elektronische indienen van referendumverzoeken mogelijk te maken. Naast het vaststellen van de officiële uitslagen van verkiezingen en referenda adviseert de Kiesraad regering en parlement over de organisatie ervan. (06.06.16)

Raad van State: Rechtsstaat geen sluitpost bij wetgeving

In zijn jaarverslag 2015 constateert de Raad van State een afnemende kwaliteit van wetgeving. De wens tot snelle besluitvorming en het verwerven van politiek en bestuurlijk draagvlak prevaleert steeds vaker boven een deugdelijke juridische toetsing, vindt de raad. De waarden van de rechtstaat mogen geen sluitpost worden bij het streven naar resultaat, snelheid en draagvlak, aldus de Raad van State.

Uitgelicht

Het kan wéér gruwelijk mis gaan

De risico’s die tot het Toeslagenschandaal hebben geleid, zijn niet verdwenen, stelde voorzitter Van Nispen van de enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening:vast bij de presentatie van hun eindrapport Blind voor mens en recht:
De blindheid voor mensen en voor hun rechten is er nog steeds. Een indringende constatering is dan ook dat het wéér gruwelijk mis kan gaan. Dit kan morgen weer gebeuren, zo lang de overheid zich niet aan de eigen wetten houdt. Zo lang grondrechten niet worden gerespecteerd, waarborgen ontbreken en rechtsstatelijk handelen niet dagelijks in praktijk wordt gebracht. Zo lang geen invulling wordt gegeven aan macht en tegenmacht. Zo lang de staatsmachten blind blijven voor mens en recht. Zo lang blijft het risico bestaan dat mensen door overheidshandelen worden vermorzeld. Dat kan ieder van ons overkomen.

 

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Nieuw verschenen

gogel

Jan Postma
Alexander Gogel (1765-1821)
Grondlegger van de Nederlandse staat

Alexander Gogel was een overtuigd patriot en maakte snel carrière in de Bataafse Republiek en de Franse tijd. Hij staat bekend als de man die het nieuwe financiële systeem van de Bataafse eenheidsstaat organiseerde. Ook was Gogel betrokken bij het opstellen van de Staatsregeling van 1798. Jan Postma schreef enige tijd geleden al weer een lijvige biografie van Alexander Gogel waarin hij hem vanwege zijn verdiensten als ‘Grondlegger van de Nederlandse staat’ bestempelt.
Postma beschrijft Alexander Gogel onder andere als strijdbaar voorstander van de afschaffing van de gilden. Gelijkheid betekende voor Gogel ook een vrije toegang tot alle beroepen. Opmerkelijk was zijn betrokkenheid bij de Nationale Konst-Gallery, de voorloper van het huidige Rijksmuseum. De basis van de collectie vormde de verbeurd verklaarde collectie van voormalig stadhouder Willem V.
(26.10.2023)

Bekijk overzicht nieuwe boeken

Knipoog

Zekerheid en bescherming

In 1798 kreeg Nederland zijn Staatsregeling voor het Bataafsche Volk waarin vrijheid, gelijkheid en broederschap - de beginselen van de Franse Revolutie - voorop stonden. Van de 23 grondrechten in de Grondwet kwamen maar liefst al 21 in de een of andere vorm in deze eerste staatsregeling voor.
In onze ingewikkelde maatschappij komen de spelregels van de Bataafse Republiek verrassend eenvoudig over. Neem artikel L over de manier waarop de staat met vreemdelingen moet omgaan:
‘De Maatschappij ontvangt alle Vreemdelingen, die de weldaaden der vrijheid vreedzaam wenschen te genieten, in haar midden, verleenende denzelven alle zekerheid en bescherming.’
(25.10.23)

Bekijk oude afleveringen Knipoog