Website over de 23 grondrechten in de Grondwet

Nieuws

Eerste Kamer besliste over afschaffen Eerste Kamer

Met 58 voor en 14 stemmen tegen heeft de Eerste Kamer zich op 11 februari 2020 uitgesproken tegen het afschaffen van de Eerste Kamer.

NRC Handelsblad rekende zijn lezers voor dat de discussie over het afschaffen van de Eerste Kamer al meer dan vijftig jaar oud is. Bij haar oprichting was de opheffing van de niet rechtstreeks gekozen Eerste Kamer een van de voorstellen van D66 om een staatkundige hervorming in Nederland te realiseren

Met enige regelmaat wordt de Eerste Kamer sindsdien gevraagd om zich uit te spreken over het eigen voortbestaan. Evenzovele keren besliste een meerderheid niets voor afschaffing te voelen. Deze keer was het de PVV die om opheffing van de Eerste Kamer vroeg. Naast de PVV-senatoren steunde alleen Forum voor Democratie het voorstel. Zelfs D66 stemde keer tegen.
NRC schreef naar aanleiding van de laatste behandeling in de Eerste Kamer:
Sinds 1966 komt de discussie over nut en noodzaak van Eerste Kamer bij vlagen terug. Maar altijd met de kanttekening dat het afschaffen een illusie is, omdat de hiervoor grondwettelijke vereiste tweederde meerderheid in dezelfde Eerste Kamer waarschijnlijk nooit te vinden zal zijn. De uitslag van de stemming van dinsdag bevestigt dit vermoeden.

Thorbecke: 'Eerste Kamer aanleiding tot misnoegen en tweespalt'
Overigens is de discussie over nut en noodzaak van een Eerste Kamer veel ouder dan NRC suggereerde. Thorbecke rekende zich destijds al tot de tegenstanders van het instituut. In zijn Bijdrage tot de herziening van de Grondwet uit 1848 schreef hij o.a. het volgende (pag. 47-48):
De Eerste Kamer scheen mij zonder grond en zonder doel. Tot rijper onderzoek der voorstellen van wet is zij ondienstig, want zij kan niet amenderen. (…) De Eerste Kamer kan slechts ja of neen zeggen. Haar neen zal in de meeste gevallen noch de zaak , noch de kroon baten. De wil der Tweede Kamer zal als de volkswil worden beschouwd. De Eerste Kamer zal in den gewonen loop niet worden geteld of als eene nuttelooze vertraging worden aangemerkt, en wanneer zij in zaken van gewigt tegen de Tweede Kamer staat, worden weerstreefd zoo niet op zijde gezet. Zij zal, waar zij niet gedwee volgt, slechts eene aanleiding tot misnoegen en tweespalt zijn.

 

thorbecke48 cover

Omslag 'Bijdrage' van Thorbecke

 

Uitgelicht

Het kan wéér gruwelijk mis gaan

De risico’s die tot het Toeslagenschandaal hebben geleid, zijn niet verdwenen, stelde voorzitter Van Nispen van de enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening:vast bij de presentatie van hun eindrapport Blind voor mens en recht:
De blindheid voor mensen en voor hun rechten is er nog steeds. Een indringende constatering is dan ook dat het wéér gruwelijk mis kan gaan. Dit kan morgen weer gebeuren, zo lang de overheid zich niet aan de eigen wetten houdt. Zo lang grondrechten niet worden gerespecteerd, waarborgen ontbreken en rechtsstatelijk handelen niet dagelijks in praktijk wordt gebracht. Zo lang geen invulling wordt gegeven aan macht en tegenmacht. Zo lang de staatsmachten blind blijven voor mens en recht. Zo lang blijft het risico bestaan dat mensen door overheidshandelen worden vermorzeld. Dat kan ieder van ons overkomen.

 

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Nieuw verschenen

gogel

Jan Postma
Alexander Gogel (1765-1821)
Grondlegger van de Nederlandse staat

Alexander Gogel was een overtuigd patriot en maakte snel carrière in de Bataafse Republiek en de Franse tijd. Hij staat bekend als de man die het nieuwe financiële systeem van de Bataafse eenheidsstaat organiseerde. Ook was Gogel betrokken bij het opstellen van de Staatsregeling van 1798. Jan Postma schreef enige tijd geleden al weer een lijvige biografie van Alexander Gogel waarin hij hem vanwege zijn verdiensten als ‘Grondlegger van de Nederlandse staat’ bestempelt.
Postma beschrijft Alexander Gogel onder andere als strijdbaar voorstander van de afschaffing van de gilden. Gelijkheid betekende voor Gogel ook een vrije toegang tot alle beroepen. Opmerkelijk was zijn betrokkenheid bij de Nationale Konst-Gallery, de voorloper van het huidige Rijksmuseum. De basis van de collectie vormde de verbeurd verklaarde collectie van voormalig stadhouder Willem V.
(26.10.2023)

Bekijk overzicht nieuwe boeken

Knipoog

Zekerheid en bescherming

In 1798 kreeg Nederland zijn Staatsregeling voor het Bataafsche Volk waarin vrijheid, gelijkheid en broederschap - de beginselen van de Franse Revolutie - voorop stonden. Van de 23 grondrechten in de Grondwet kwamen maar liefst al 21 in de een of andere vorm in deze eerste staatsregeling voor.
In onze ingewikkelde maatschappij komen de spelregels van de Bataafse Republiek verrassend eenvoudig over. Neem artikel L over de manier waarop de staat met vreemdelingen moet omgaan:
‘De Maatschappij ontvangt alle Vreemdelingen, die de weldaaden der vrijheid vreedzaam wenschen te genieten, in haar midden, verleenende denzelven alle zekerheid en bescherming.’
(25.10.23)

Bekijk oude afleveringen Knipoog