Website over de 23 grondrechten in de Grondwet

Nieuws

Geloof pastafari's geen godsdienst

De Raad van State heeft bepaald dat aanhangers van het zogeheten Pastafari-geloof geen pasfoto mogen inleveren met een vergiet op hun hoofd hetgeen in hun ogen een religieuze uiting is.

De zaak was aangespannen door Mienke de Wilde uit Nijmegen. De vrouw noemt zich een pastafari, oftewel een aanhangster van de Kerk van het Vliegende Spaghettimonster. Toen de vrouw twee jaar geleden een identiteitskaart en een rijbewijs aanvroeg, werden haar pasfoto's geweigerd door de gemeente, omdat zij een vergiet droeg. Volgens haar is het vergiet een heilig symbool binnen het pastafarisme. De burgemeester van Nijmegen weigerde de gevraagde documenten te verstrekken, omdat het hoofd van de vrouw op de pasfoto's bedekt is. Daarmee voldoen de foto's niet aan de wettelijke criteria die daarvoor gelden.
De vrouw ging in beroep tegen de weigering van de gemeente. Ze beriep zich daarbij op de grondwettelijke vrijheid van godsdienst. Aanhangers van andere godsdiensten mochten immers wel met bedekt hoofd op een officiële pasfoto staan.

Uiteindelijk kwam de zaak voor bij de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State. Deze stelde vast dat het in afwijking van de algemene regel mogelijk is een officieel document aan te vragen met een pasfoto waarop het hoofd bedekt is, als de aanvrager heeft aangetoond dat godsdienstige redenen zich verzetten tegen het onbedekt laten van het hoofd. Maar is het pastafarisme wel een godsdienst?

In zijn uitspraak oordeelde de Raad van State dat daarvan in deze zaak geen sprake is. Het satirische element van het pastafarisme overheerst zodanig dat deze stroming niet voldoet aan de criteria van 'overtuigingskracht, ernst, samenhang en belang'. Het zijn deze criteria die volgens het Europees Hof voor de Rechten van de Mens maken dat 'een samenstel van bepaalde opvattingen' tot een godsdienst kan worden aangemerkt. In het bijzonder ontbreekt het volgens de Raad van State in het pastafarisme aan de vereiste ernst en samenhang en daarom kan deze stroming naar de huidige stand van zaken niet als godsdienst worden aangemerkt.
Overigens voegde de Raad van State eraan toe dat men het grote belang inzag om in vrijheid satirische kritiek op godsdienstige dogma's en instituties te uiten. Daarmee is die kritiek nog niet aan te merken als een gedachtegoed dat door de vrijheid van godsdienst wordt beschermd.

Volledige tekst uitspraak Raad van State 15.08.2018

 

EERDERE BERICHTEN OVER PASTAFARI

 

Uitgelicht

Het kan wéér gruwelijk mis gaan

De risico’s die tot het Toeslagenschandaal hebben geleid, zijn niet verdwenen, stelde voorzitter Van Nispen van de enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening:vast bij de presentatie van hun eindrapport Blind voor mens en recht:
De blindheid voor mensen en voor hun rechten is er nog steeds. Een indringende constatering is dan ook dat het wéér gruwelijk mis kan gaan. Dit kan morgen weer gebeuren, zo lang de overheid zich niet aan de eigen wetten houdt. Zo lang grondrechten niet worden gerespecteerd, waarborgen ontbreken en rechtsstatelijk handelen niet dagelijks in praktijk wordt gebracht. Zo lang geen invulling wordt gegeven aan macht en tegenmacht. Zo lang de staatsmachten blind blijven voor mens en recht. Zo lang blijft het risico bestaan dat mensen door overheidshandelen worden vermorzeld. Dat kan ieder van ons overkomen.

 

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Nieuw verschenen

gogel

Jan Postma
Alexander Gogel (1765-1821)
Grondlegger van de Nederlandse staat

Alexander Gogel was een overtuigd patriot en maakte snel carrière in de Bataafse Republiek en de Franse tijd. Hij staat bekend als de man die het nieuwe financiële systeem van de Bataafse eenheidsstaat organiseerde. Ook was Gogel betrokken bij het opstellen van de Staatsregeling van 1798. Jan Postma schreef enige tijd geleden al weer een lijvige biografie van Alexander Gogel waarin hij hem vanwege zijn verdiensten als ‘Grondlegger van de Nederlandse staat’ bestempelt.
Postma beschrijft Alexander Gogel onder andere als strijdbaar voorstander van de afschaffing van de gilden. Gelijkheid betekende voor Gogel ook een vrije toegang tot alle beroepen. Opmerkelijk was zijn betrokkenheid bij de Nationale Konst-Gallery, de voorloper van het huidige Rijksmuseum. De basis van de collectie vormde de verbeurd verklaarde collectie van voormalig stadhouder Willem V.
(26.10.2023)

Bekijk overzicht nieuwe boeken

Knipoog

Zekerheid en bescherming

In 1798 kreeg Nederland zijn Staatsregeling voor het Bataafsche Volk waarin vrijheid, gelijkheid en broederschap - de beginselen van de Franse Revolutie - voorop stonden. Van de 23 grondrechten in de Grondwet kwamen maar liefst al 21 in de een of andere vorm in deze eerste staatsregeling voor.
In onze ingewikkelde maatschappij komen de spelregels van de Bataafse Republiek verrassend eenvoudig over. Neem artikel L over de manier waarop de staat met vreemdelingen moet omgaan:
‘De Maatschappij ontvangt alle Vreemdelingen, die de weldaaden der vrijheid vreedzaam wenschen te genieten, in haar midden, verleenende denzelven alle zekerheid en bescherming.’
(25.10.23)

Bekijk oude afleveringen Knipoog