• Website over de 23 grondrechten in de Grondwet
 

Venetië Commissie pleit voor meer tegenwicht bieden aan kabinet

Op verzoek van de Tweede Kamer heeft de Venetië Commissie naar aanleiding van de toeslagenaffaire onderzoek gedaan naar de rechtsbescherming in Nederland.

Lees meer...

Meer aandacht voor rechtsbescherming individu bij bestuursrechter

In de nasleep van de toeslagenaffaire werd duidelijk dat bestuursrechters er vrijwel niet in slaagden gedupeerde ouders de noodzakelijke rechtsbescherming te bieden.

Lees meer...

Raad van State noemt dubbelfuncties 'ongelukkige gang van zaken'

De Kamer vroeg de Raad van State of dubbelfuncties in strijd met de Grondwet zijn. De Raad van State vond van niet. Er was hooguit sprake van een ongelukkige gang van zaken.

Lees meer...

Moeten de nieuwe staatssecretarissen bedanken als Kamerlid?

Er is discussie ontstaan over de vraag of het feit dat de drie nieuwe staatssecretarissen als Kamerlid aanblijven in strijd is met de Grondwet.

Lees meer...

Kamerleden 'zonder last' in de CDA-fractie?

Pieter Omtzigt schrijft in zijn memo van 12 juni 2021 dat nieuwe Kamerleden hun steun aan hem hebben moeten bekopen met een lage plaats op de CDA-lijst.

Lees meer...

Dossier Grondwetswijzigingen op de site vernieuwd

In ons Dossier Grondwetswijzigingen houden we de mogelijke veranderingen in de Grondwet bij. We hebben het vernieuwd en uitgebreid.

Lees meer...

Discussie art. 68 Gw tijdens toeslagenaffaire

In de notulen uit 2019 van de kabinetsvergaderingen over de toeslagenaffaire is het informeren van de Tweede Kamer een onderwerp dat vaak terugkeert. Evenals de vraag: is hier gehandeld in strijd met art. 68 Gw?

Lees meer...

Blijvend fors aantal klachten over schenden privacy

De Autoriteit Persoonsgegevens ontving in 2020 in totaal 25.590 klachten over mogelijke misstanden met persoonsgegevens. Er is grote achterstand in de behandeling van de klachten.

Lees meer...

Avondklok tikt door

Een jaar lang zorgde de coronacrisis voor opvallende staatsrechtelijke kwesties. In februari leek een regelrechte crisis in aantocht toen de rechter de avondklok dreigde op te heffen.

Lees meer...

Rutte-doctrine strijdig met Grondwet

Tijdens de verhoren in de Toeslagenaffaire dook de 'Rutte-doctrine' voor het eerst op. De vraag is: op welke informatie hebben de Tweede Kamer, de pers en de Nederlandse burgers recht?

Lees meer...

Eerste en Tweede Kamer akkoord met coronawet

Na een akkoord over een aantal knelpunten tussen coalitie en oppositie zijn Tweede en Eerste Kamer akkoord gegaan met de Tijdelijke wet maatregelen covid-19.

Lees meer...

Uitgeklede coronawet in september in de Kamer

Na veel kritiek is het kabinet teruggekomen op zijn plan om voor de zomer een coronawet te realiseren. Inhoudelijk is het nieuwe voorstel inmiddels flink afgezwakt.

Lees meer...

Raad van State hekelt 'afrekencultuur'

De Raad van State vindt dat ministers de Kamer nogal eens slecht informeren en dat de Tweede Kamer vaak meer bezig lijkt met 'scoren' dan met het controleren van de macht.

Lees meer...

Raad van State adviseert over grondrechten tijdens coronacrisis

Er ontstond de afgelopen weken onrust over de grondrechtelijke aspecten van coronamaatregelen. Onlangs kwam de Raad van State met een advies.

Lees meer...

Scheiding der machten volgens Raad van State onder druk

In zijn Jaarverslag 2019 stelt de Raad van State vast dat de politiek steeds vaker voorbij lijkt te gaan aan de scheiding der machten.

Lees meer...

De coronacrisis en de grondrechten (2)

Het hoogtepunt van de coronacrisis lijkt begin mei voorbij. De eerste lockdown-maatregelen verdwijnen. De noodverordening is ter discussie komen te staan.

Lees meer...

De coronacrisis en de grondrechten (1)

Op 23 maart besluit het kabinet in verband met de coronacrisis onder andere tot 1 juni 2020 grote bijeenkomsten te verbieden. Wat zijn de gevolgen voor onze grondrechten?

Lees meer...

Eerste Kamer besliste over afschaffen Eerste Kamer

Met 58 voor en 14 stemmen tegen heeft de Eerste Kamer zich op 11 februari 2020 uitgesproken tegen het afschaffen van de Eerste Kamer.

Lees meer...

Kabinet wil burgerschapsonderwijs versterken

Minister Slob heeft in november een wetsvoorstel ingediend dat het burgerschapsonderwijs in basisonderwijs en voorgezet onderwijs minder vrijblijvend wil maken.

Lees meer...

Kabinet reageert op conclusies Staatscommissie Parlementair stelsel

Ruim een half jaar na Lage Drempels, hoge dijken van de Staatscommissie Parlementair stelsel heeft minister Ollongren gereageerd op de conclusies van het eindrapport.

Lees meer...

Uitgelicht

Hoe goed kent u de Grondwet?

In het Nederlands Juristenblad van 2 juni 2023 publiceerde Jelle But het artikel ‘Grondwet begrepen door gewone mensen’. Hij doet onderzoek naar de internalisering van het constitutioneel recht.
In het onderzoek geeft 91 procent van de respondenten aan dat ze de Grondwet belangrijk vinden. Zo’n 74 procent zegt de Grondwet ‘op hoofdlijnen’ te kennen, 7 procent denkt de Grondwet ‘goed’ te kennen en 19 procent antwoordt de Grondwet ‘helemaal niet’ te kennen.
Volgens Jelle But zijn de Nederlanders tamelijk zelfverzekerd over hun kennis van de Grondwet. De vraag of de respondenten wisten over wat voor soort normen en waarden het de Grondwet gaat – zonder de exacte inhoud te kennen - antwoordt 89 procent deze te kennen. Maar liefst 42 procent echter geeft aan nooit een artikel uit de Grondwet te hebben gelezen …
(06.08.2023)

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Nieuw verschenen

gogel

Jan Postma
Alexander Gogel (1765-1821)
Grondlegger van de Nederlandse staat

Alexander Gogel was een overtuigd patriot en maakte snel carrière in de Bataafse Republiek en de Franse tijd. Hij staat bekend als de man die het nieuwe financiële systeem van de Bataafse eenheidsstaat organiseerde. Ook was Gogel betrokken bij het opstellen van de Staatsregeling van 1798. Jan Postma schreef enige tijd geleden al weer een lijvige biografie van Alexander Gogel waarin hij hem vanwege zijn verdiensten als ‘Grondlegger van de Nederlandse staat’ bestempelt.
Postma beschrijft Alexander Gogel onder andere als strijdbaar voorstander van de afschaffing van de gilden. Gelijkheid betekende voor Gogel ook een vrije toegang tot alle beroepen. Opmerkelijk was zijn betrokkenheid bij de Nationale Konst-Gallery, de voorloper van het huidige Rijksmuseum. De basis van de collectie vormde de verbeurde verklaarde collectie van voormalig stadhouder Willem V.
(26.10.2023)

Bekijk overzicht nieuwe boeken

 

 


Knipoog

Zekerheid en bescherming

In 1798 kreeg Nederland zijn Staatsregeling voor het Bataafsche Volk waarin vrijheid, gelijkheid en broederschap - de beginselen van de Franse Revolutie - voorop stonden. Van de 23 grondrechten in de Grondwet kwamen maar liefst al 21 in de een of andere vorm in deze eerste staatsregeling voor.
In onze ingewikkelde maatschappij komen de spelregels van de Bataafse Republiek verrassend eenvoudig over. Neem artikel L over de manier waarop de staat met vreemdelingen moet omgaan:
‘De Maatschappij ontvangt alle Vreemdelingen, die de weldaaden der vrijheid vreedzaam wenschen te genieten, in haar midden, verleenende denzelven alle zekerheid en bescherming.’
(25.10.23)

Bekijk oude afleveringen Knipoog