Website over de 23 grondrechten in de Grondwet

Nieuws

Sleepwet krijgt laatste raadgevend referendum

Op 21 maart 2018 kunnen de Nederlanders via een raadgevend referendum hun mening geven over de Wet op de inlichtingen- en veiligheidsdiensten, ofwel de Sleepwet.

Minister Kajsa Ollongren van Binnenlandse Zaken schrijft in een brief aan de Tweede Kamer dat uit een steekproef van de Kiesraad gebleken is dat ruim 384 duizend geldige handtekeningen voor het referendum zijn verzameld, terwijl er 300 duizend nodig waren. Verder schrijft de minister in haar brief dat de invoering van de Sleepwet om technische redenen - dus in haar ogen los van het referendum - verschoven wordt van 1 januari naar 1 mei 2018.

De Sleepwet beoogt een modernisering van de oude Wet op de inlichtingendiensten die uit 2002 stamt en daarmee ongeveer uit het pre-digitale tijdperk. Tegenstanders van de Sleepwet menen dat de inlichtingen- en veiligheidsdiensten met deze wet in de hand alle mogelijke informatie over het internetverkeer kunnen verzamelen en zo op grote schaal gegevens van burgers kunnen onderscheppen en bewaren. De nieuwe wet heeft als bijnaam Sleepwet gekregen omdat de overheid er informatie mee kan verzamelen op de manier van vissers die met sleepnetten de zee leegvissen.

Voorafgaand aan de brief ontstond er in de nieuwe coalitie een discussie over het referendum. Aanleiding was de uitspraak van CDA-leider Buma die in de Volkskrant zei dat het kabinet de uitslag hoe dan ook naast zich neer zou moeten leggen, omdat ze de volksraadpleging in deze vorm willen schrappen. In het nieuwe Regeerakkoord 2017-2021 staat dat het raadgevend referendum niet gebracht heeft wat ervan werd verwacht en dat de vier coalitiepartijen daarom hebben afgesproken de Wet raadgevend referendum in te trekken.

De datum van het referendum in maart betekent dat het referendum waarschijnlijk tegelijk met de gemeenteraadsverkiezingen zal plaatsvinden met alle mogelijke gevolgen van dien voor de opkomstdrempel van 30 procent voor een raadgevend referendum.
Er blijkt nóg een addertje onder het gras te zitten. Inmiddels hebben staatsrechtdeskundigen er namelijk op gewezen dat het laten samenvallen van de gemeenteraadsverkiezingen en het referendum voor complicaties kan zorgen omdat het electoraat van beide stemmingen verschillend is. Inwoners van een gemeente die niet het Nederlanderschap bezitten, zullen op 21 maart wél mogen deelnemen aan de gemeenteraadsverkiezingen, maar niet aan het referendum. Organisatorisch zal dit ongetwijfeld de nodige problemen opleveren, vreest men.

Uitgelicht

Het kan wéér gruwelijk mis gaan

De risico’s die tot het Toeslagenschandaal hebben geleid, zijn niet verdwenen, stelde voorzitter Van Nispen van de enquêtecommissie Fraudebeleid en Dienstverlening:vast bij de presentatie van hun eindrapport Blind voor mens en recht:
De blindheid voor mensen en voor hun rechten is er nog steeds. Een indringende constatering is dan ook dat het wéér gruwelijk mis kan gaan. Dit kan morgen weer gebeuren, zo lang de overheid zich niet aan de eigen wetten houdt. Zo lang grondrechten niet worden gerespecteerd, waarborgen ontbreken en rechtsstatelijk handelen niet dagelijks in praktijk wordt gebracht. Zo lang geen invulling wordt gegeven aan macht en tegenmacht. Zo lang de staatsmachten blind blijven voor mens en recht. Zo lang blijft het risico bestaan dat mensen door overheidshandelen worden vermorzeld. Dat kan ieder van ons overkomen.

 

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Nieuw verschenen

gogel

Jan Postma
Alexander Gogel (1765-1821)
Grondlegger van de Nederlandse staat

Alexander Gogel was een overtuigd patriot en maakte snel carrière in de Bataafse Republiek en de Franse tijd. Hij staat bekend als de man die het nieuwe financiële systeem van de Bataafse eenheidsstaat organiseerde. Ook was Gogel betrokken bij het opstellen van de Staatsregeling van 1798. Jan Postma schreef enige tijd geleden al weer een lijvige biografie van Alexander Gogel waarin hij hem vanwege zijn verdiensten als ‘Grondlegger van de Nederlandse staat’ bestempelt.
Postma beschrijft Alexander Gogel onder andere als strijdbaar voorstander van de afschaffing van de gilden. Gelijkheid betekende voor Gogel ook een vrije toegang tot alle beroepen. Opmerkelijk was zijn betrokkenheid bij de Nationale Konst-Gallery, de voorloper van het huidige Rijksmuseum. De basis van de collectie vormde de verbeurd verklaarde collectie van voormalig stadhouder Willem V.
(26.10.2023)

Bekijk overzicht nieuwe boeken

Knipoog

Zekerheid en bescherming

In 1798 kreeg Nederland zijn Staatsregeling voor het Bataafsche Volk waarin vrijheid, gelijkheid en broederschap - de beginselen van de Franse Revolutie - voorop stonden. Van de 23 grondrechten in de Grondwet kwamen maar liefst al 21 in de een of andere vorm in deze eerste staatsregeling voor.
In onze ingewikkelde maatschappij komen de spelregels van de Bataafse Republiek verrassend eenvoudig over. Neem artikel L over de manier waarop de staat met vreemdelingen moet omgaan:
‘De Maatschappij ontvangt alle Vreemdelingen, die de weldaaden der vrijheid vreedzaam wenschen te genieten, in haar midden, verleenende denzelven alle zekerheid en bescherming.’
(25.10.23)

Bekijk oude afleveringen Knipoog