• Website over de 23 grondrechten in de Grondwet
 

Tweede Kamer akkoord met nieuwe Donorwet

Op initiatief van D66 ging de Tweede Kamer in september akkoord met de Donorwet die gebaseerd is op een actief donorregistratiesysteem. Het vraagt van de burger actief een keuze te maken om niet als donor geregistreerd te staan: ja, tenzij.


Onaantastbaarheid lichaam
Rond de nieuwe donorwet is veel geschreven over Artikel 11 van de Grondwet waarin de onaantastbaarheid van het lichaam is vastgelegd. Hoe zal de Eerste Kamer hier t.z.t. mee omgaan?
De tegenstanders van het ‘ja, tenzij’-systeem wezen op de schending van de lichamelijke integriteit, de voorstanders vonden dat het nieuwe systeem juist de individuele zelfbeschikking bevordert.

Inperking recht
Het wetsvoorstel van D66 gaat uit van een veronderstelde toestemming in plaats van een expliciete toestemming. Volgens Artikel 11 mag het recht op onaantastbaarheid van het lichaam alleen worden ingeperkt als dat wettelijk wordt geregeld. Wanneer uiteindelijk ook de Eerste Kamer Dijkstra’s wetsvoorstel aanneemt, zal dat het geval zijn.
Het actief donorregistratiesysteem waarin de nieuwe wet voorziet, is daarom niet per definitie in strijd met de Grondwet, schreef de Raad van State destijds in het advies over de wet.

Kijk hier voor meer informatie over artikel 11 Gw.

Uitgelicht

Hoe goed kent u de Grondwet?

In het Nederlands Juristenblad van 2 juni 2023 publiceerde Jelle But het artikel ‘Grondwet begrepen door gewone mensen’. Hij doet onderzoek naar de internalisering van het constitutioneel recht.
In het onderzoek geeft 91 procent van de respondenten aan dat ze de Grondwet belangrijk vinden. Zo’n 74 procent zegt de Grondwet ‘op hoofdlijnen’ te kennen, 7 procent denkt de Grondwet ‘goed’ te kennen en 19 procent antwoordt de Grondwet ‘helemaal niet’ te kennen.
Volgens Jelle But zijn de Nederlanders tamelijk zelfverzekerd over hun kennis van de Grondwet. De vraag of de respondenten wisten over wat voor soort normen en waarden het de Grondwet gaat – zonder de exacte inhoud te kennen - antwoordt 89 procent deze te kennen. Maar liefst 42 procent echter geeft aan nooit een artikel uit de Grondwet te hebben gelezen …
(06.08.2023)

Bekijk oude afleveringen Uitgelicht

Nieuw verschenen

gogel

Jan Postma
Alexander Gogel (1765-1821)
Grondlegger van de Nederlandse staat

Alexander Gogel was een overtuigd patriot en maakte snel carrière in de Bataafse Republiek en de Franse tijd. Hij staat bekend als de man die het nieuwe financiële systeem van de Bataafse eenheidsstaat organiseerde. Ook was Gogel betrokken bij het opstellen van de Staatsregeling van 1798. Jan Postma schreef enige tijd geleden al weer een lijvige biografie van Alexander Gogel waarin hij hem vanwege zijn verdiensten als ‘Grondlegger van de Nederlandse staat’ bestempelt.
Postma beschrijft Alexander Gogel onder andere als strijdbaar voorstander van de afschaffing van de gilden. Gelijkheid betekende voor Gogel ook een vrije toegang tot alle beroepen. Opmerkelijk was zijn betrokkenheid bij de Nationale Konst-Gallery, de voorloper van het huidige Rijksmuseum. De basis van de collectie vormde de verbeurde verklaarde collectie van voormalig stadhouder Willem V.
(26.10.2023)

Bekijk overzicht nieuwe boeken

 

 


Knipoog

Zekerheid en bescherming

In 1798 kreeg Nederland zijn Staatsregeling voor het Bataafsche Volk waarin vrijheid, gelijkheid en broederschap - de beginselen van de Franse Revolutie - voorop stonden. Van de 23 grondrechten in de Grondwet kwamen maar liefst al 21 in de een of andere vorm in deze eerste staatsregeling voor.
In onze ingewikkelde maatschappij komen de spelregels van de Bataafse Republiek verrassend eenvoudig over. Neem artikel L over de manier waarop de staat met vreemdelingen moet omgaan:
‘De Maatschappij ontvangt alle Vreemdelingen, die de weldaaden der vrijheid vreedzaam wenschen te genieten, in haar midden, verleenende denzelven alle zekerheid en bescherming.’
(25.10.23)

Bekijk oude afleveringen Knipoog